Czy do założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, nabytego na licytacji komorniczej, potrzebne jest przedstawienie w sądzie wieczystoksięgowym aktów notarialnych wszystkich poprzednich właścicieli? Z takim mniej więcej pytaniem zwrócił się do mnie czytelnik bloga (mam nadzieje, że dołączy do grona stałych czytelników) po tym, jak poszedł do sądu zapytać, co będzie potrzebne do założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego nabytego w toku egzekucji komorniczej. W sumie nie dziwię się, że otrzymał taką radę. Nabycie nieruchomości na licytacji to raczej rzadkie zjawisko stąd i księgi się nie często zakłada. Pani w sądzie chciała dobrze, tylko czytelnik nie za dobrze trafił.
Do założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu potrzebne jest prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności. Postanowienie to jest wydawane przez sąd po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacji (art. 998 k.p.c.).
Zgodnie z art. 999 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi na nabywcę własność i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości (przypominam że do czasu założenia katastru z prawdziwego zdarzenia, co moim zdaniem w Polsce nie nastąpi nigdy, przez kataster rozumie się ewidencję gruntów i budynków) oraz przez wpis w księdze wieczystej. Czyli przepis wprost mówi jaki papier jest potrzebny do ujawnienia swojego prawa do lokalu w księdze wieczystej i ewidencji gruntów.
W praktyce pojawił się problem jak przepis art. 999 § 1 k.p.c. ma się do art. 34 zd. 2 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym do ujawnienia właściciela (w księdze wieczystej) wystarcza, aby następstwo prawne po osobie wpisanej jako właściciel zostało wykazane odpowiednimi dokumentami. Specjalnie pogrubiłem „następstwo prawne”. Proszę Państwa czy w przypadku nabycia na licytacji mamy do czynienia z następstwem prawnym nabywcy po dłużniku? Oczywiście nie. Gdyby dłużnik sprzedawał swoją nieruchomość (w naszym przypadku prawo własności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) dobrowolnie mielibyśmy do czynienia z nabyciem pochodnym (translatywnym), ale do tego nie byłby potrzebny środek przymusu w osobie komornika i sądu nadzorującego egzekucję.
Nabycie nieruchomości na licytacji komorniczej jest podobne w skutkach do nabycia poprzez zasiedzenie. W obu przypadkach mamy do czynienia z nabyciem tzw. pierwotnym. Zasiadujący wcale nie musi wiedzieć kto był poprzednim właścicielem. Dla nabywcy-licytanta ta informacja także nie jest istotna. Inne przypadki nabycia pierwotnego to: wywłaszczenie i reforma rolna (tzw. AWZety)
Zgodnie z art. 1000 § 1 zd. 1 k.p.c. z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości. Choć reguła ta wcale nie jest zasadą (ten sam przepis w dalszych artykułach przewiduje wyjątki), jakkolwiek założeniem ustawodawcy było przyjęcie, że nabycie nieruchomości w toku egzekucji komorniczej jest nabyciem jak najbardziej zbliżonym do nabycia pierwotnego.
Spór ostatecznie rozstrzygnął Sąd Najwyższy uchwałą podjętą w składzie Izby Cywilnej w dniu 20 stycznia 2010 r. w sprawie o sygnaturze akt III CZP 121/09. Sąd stwierdził, że art. 34 zdanie 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece nie ma zastosowania w postępowaniu wieczystoksięgowym o wpis własności na podstawie postanowienia o przysądzeniu własności.
Co do zasięgania języka w sekretariatach ksiąg wieczystych, trzeba wiedzieć kogo pytać, przeważnie jest jedna ze dwie osoby, które naprawdę mają dużą praktykę i do nich należy się zwrócić o pomoc albo znaleźć prawnika od nieruchomości, też doradzi ;-)
Do założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu potrzebne jest prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności. Postanowienie to jest wydawane przez sąd po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacji (art. 998 k.p.c.).
Zgodnie z art. 999 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi na nabywcę własność i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości (przypominam że do czasu założenia katastru z prawdziwego zdarzenia, co moim zdaniem w Polsce nie nastąpi nigdy, przez kataster rozumie się ewidencję gruntów i budynków) oraz przez wpis w księdze wieczystej. Czyli przepis wprost mówi jaki papier jest potrzebny do ujawnienia swojego prawa do lokalu w księdze wieczystej i ewidencji gruntów.
W praktyce pojawił się problem jak przepis art. 999 § 1 k.p.c. ma się do art. 34 zd. 2 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym do ujawnienia właściciela (w księdze wieczystej) wystarcza, aby następstwo prawne po osobie wpisanej jako właściciel zostało wykazane odpowiednimi dokumentami. Specjalnie pogrubiłem „następstwo prawne”. Proszę Państwa czy w przypadku nabycia na licytacji mamy do czynienia z następstwem prawnym nabywcy po dłużniku? Oczywiście nie. Gdyby dłużnik sprzedawał swoją nieruchomość (w naszym przypadku prawo własności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) dobrowolnie mielibyśmy do czynienia z nabyciem pochodnym (translatywnym), ale do tego nie byłby potrzebny środek przymusu w osobie komornika i sądu nadzorującego egzekucję.
Nabycie nieruchomości na licytacji komorniczej jest podobne w skutkach do nabycia poprzez zasiedzenie. W obu przypadkach mamy do czynienia z nabyciem tzw. pierwotnym. Zasiadujący wcale nie musi wiedzieć kto był poprzednim właścicielem. Dla nabywcy-licytanta ta informacja także nie jest istotna. Inne przypadki nabycia pierwotnego to: wywłaszczenie i reforma rolna (tzw. AWZety)
Zgodnie z art. 1000 § 1 zd. 1 k.p.c. z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości. Choć reguła ta wcale nie jest zasadą (ten sam przepis w dalszych artykułach przewiduje wyjątki), jakkolwiek założeniem ustawodawcy było przyjęcie, że nabycie nieruchomości w toku egzekucji komorniczej jest nabyciem jak najbardziej zbliżonym do nabycia pierwotnego.
Spór ostatecznie rozstrzygnął Sąd Najwyższy uchwałą podjętą w składzie Izby Cywilnej w dniu 20 stycznia 2010 r. w sprawie o sygnaturze akt III CZP 121/09. Sąd stwierdził, że art. 34 zdanie 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece nie ma zastosowania w postępowaniu wieczystoksięgowym o wpis własności na podstawie postanowienia o przysądzeniu własności.
Co do zasięgania języka w sekretariatach ksiąg wieczystych, trzeba wiedzieć kogo pytać, przeważnie jest jedna ze dwie osoby, które naprawdę mają dużą praktykę i do nich należy się zwrócić o pomoc albo znaleźć prawnika od nieruchomości, też doradzi ;-)
